وب ۳ چیست ؟ + حقایق جالبی که احتمالا نمی دانید

اینترنت وب ۳ یا Web 3 ایده جدیدی برای گسترش هرچه بیشتر اینترنت جهانی است . ساختار Web 3 بر پایه بلاکچین است و ویژگی های جذابی مثل غیر متمرکز بودن را دارد. قبل از اینکه در مورد وب 3.0 صحبت کنیم اگر شما هم جزو توسعه دهندگان سالیدیتی هستید و یا به این حوزه علاقه دارید حتما مقاله آموزش جامع سالیدیتی را ببینید و علاوه بر یادگیری سالیدیتی نحوه درآمد زایی از آن را هم یادبگیرید.

اینترنت امروزی که از سال ۱۹۸۳ در اختیار عموم قرار گرفته امکاناتی زیادی را فراهم کرده و زندگی بشر وابستگی زیادی به اینترنت دارد. امکاناتی مثل جستجوی اطلاعات و یا ارتباط مردم بدون محدودیت مرز جغرافیایی از جمله امکاناتی است که اینترنت برای ما بوجود آورده است.

در حدود ۴۰ سالی که از بوجود آمدن اینترنت می گذرد این تکنولوژی تغییرات زیادی را در دنیا بوجود آورده است التبه که خود اینترنت هم دچار تغییراتی شده است.
امروزه متخصصین عقیده دارند اینترنت مشکلاتی دارد که باید برطرف گردد یکی از این مشکلات متمرکز بودن اینترنت است.

وب ۳ چیست و چرا ایجاد شد ؟

اصلی ترین دلیل بوجود آمدن وب ۳ غیرمتمرکز کردن اینترنت است. البته وب 3.0 دارای ویژگی های فوق العاده دیگری هم هست ولی اصلی ترین دلیل بوجود آمدن آن غیر متمرکز کردن اینترنت است. در یک جمله اگر بخواهیم این مفهوم را بیان کنیم می توان گفت : اینترنت باید همگانی باشد و عموم مردم  جهان بتوانند از آن استفاده کنند ولی مدیریت و کنترل آن نباید در دست فرد، نهاد و یا سازمان خاصی باشد.

همانطور که در حال حاضر مدیریت اینترنت در اختیار دولت ها و شرکت های بزرگ است.

بسیاری از پروژه های بلاکچین در حال حاضر زیر مجموعه این تکنولوژی قرار می گیرند.

Web 3  یا نسل سوم اینترنت چیست ؟

واژه web3 اولین بار توسط Gawin Wood در سال ۲۰۱۴ مطرح شد. Gawin Wood از بنیانگذاران اتریوم و Polkadat است. ایترنت از زمان بوجود آمدن دچار تغییرات مختلفی شده و تا به امروز سه نسل را پشت سر گذاشته است.

اینترنت امروزی که نسل دوم اینترنت است که به اسم وب 2.0 شناخته می شوند. اینترنت نسل اول با اینترنت نسل دوم تفاوت های بسیاری داشت و همینطور اینترنت نسل دوم با اینترنت نسل سوم تفاوت های گسترده ای دارد که در ادامه ویژگی های سه نسل را بررسی خواهیم کرد.

ویژگی های اینترنت نسل اول

اینترنت شبکه گسترده ای است که کامپیوتر ها و دیگر دستگاه های دیجیتالی را در سراسر جهان با پروتکل ها و قوانین به هم متصل می کند.

اما تفاوت وب و اینترنت چیست ؟

از طریق اینترنت است که افراد می توانند اطلاعات مختلف اشتراک گذاری کنند و از نقاط مختلف با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. در حالی که وب، سرویسی است که این اطلاعات را از شبکه جهانی فراخوانی می کند. وب در واقع شامل مجموعه ای از صفحات وب است که می توانید با مرورگر آنها را مشاهده کنید.

در دهه 1960، آژانس ARPA وابسته به وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا پایه گذاری سیستم سوئیچینگ جهت اشتراک گذاری کامپیوترها از طریق ارتباطات مخابراتی را پایه گذاری کرد.
همکاری میان پروژه‌های ARPA و گروه‌های کاری بین‌المللی منجر به توسعه پروتکل‌ها و استانداردهای مختلفی شد. توسط این پروتکل ها چندین شبکه مجزا می‌توانستند به یک شبکه یکپارچه یا شبکه ‌ای از شبکه ‌ها تبدیل گردند. در سال 1974، Vint Cerf و Bob Kahn از اصطلاح اینترنت برای تعریف این شبکه استفاده کردند. آنها تأثیرات مهمی بر طراحی پروتکل های TCP/IP داشتند.
آغاز ایجاد شبکه جهانی وب به سال 1989 می رسد. دو دانشمند علوم مخابرات و کامپیوتر به نام Tim Berners-Lee و Robert Cailiau پروتکل HTTP را در این سال توسعه دادند. به این ترتیب اولین ارتباطات میان کامپیوترهای سرور و کامپیوترهای کاربران یا کلاینت ها برقرار گردید.
در سال 1990 برنرز-لی اولین مرورگر وب را انتشار داد و به این ترتیب صفحه ‌ها یا پیج هایی که از سرور اطلاعات خود را دریافت می کردند، وب 1.0 را تشکیل دادند. البته رابط کاربری آن به راحتی و زیبایی اینترفیس های امروزی قابل استفاده نبود.
دوران متعلق به وب 1.0 را می توان بین سال های 1991 تا 2004 دانست. استفاده کنندگان نسل اول اینترنت دو گروه بودند. افرادی که اطلاعات و محتواهایی را در وب سایت های شخصی خود بارگذاری کرده و در شبکه جهانی وب انتشار می دادند. اشخاصی که به عنوان کاربران اینترنت مطالب وب ‌سایت ‌ها را مورد مطالعه قرار می دادند. برای همین نسل اول اینترنت یا وب 1.0 را اینترنت فقط خواندنی یا Read-only می نامیدند.
در آن زمان استفاده کنندگان، از کارآیی های اینترنت راضی و هیجان‌ زده بودند. زیرا می ‌توانستد اخبار یا مطالبی را که پیش از آن در روزنامه ‌ها یا کتاب ها می‌ خواندند، به ‌صورت آنلاین و به روز شده در مانیتورهای کامپیوترهای خود مطالعه نمایند. همچنین می توانستند اطلاعات مد نظر خود را در اینترنت سرچ کرده و به اطلاعات جدید دستیابی پیدا کنند.
به هرحال تولید محتوا و ارتباطات دوطرفه با اینترنت به صورت امروزی امکان پذیر نبود. برای همین کارشناسان نیازهای جدیدی را برای ایجاد دگرگونی های اساسی در ماهیت اینترنت احساس کردند. پس از آن ایده های ارتقاء وب بین متخصصین گسترش یافت.

وب 2.0  یا اینترنت نسل دوم چیست ؟

قبل از اینکه به سوال وب ۳ چیست پاسخ دهیم نیاز است تا با وب ۲ آشنا شویم تعامل پذیری مهمترین ویژگی اینترنت نسل دوم است. در واقع در نسل دوم اینترنت بود که همه استفاده کنندگان امکان ایجاد محتوا و انتشار بر روی وب سایت ها و دیگر محیط ها را پیدا کردند و همچنین تمامی کاربران اینترنت توانستند محتوای بارگذاری شده توسط دیگران را مشاهده کنند.

برای مثال سایت ویکی پدیا را در نظر بگیرید. در این وبسایت تمامی کاربران امکان بارگذاری محتوا را دارند و همچنین تمامی کاربران امکان مشاهده محتوای بارگذاری شده توسط دیگران را دارند و این تعامل در نسل دوم اینترنت بوجود آمد.

در مجموعه وب 2.0 شبکه های اجتماعی نیز قرار می گیرند. این شبکه ها که با گسترش گوشی های هوشمند بوجود آمدند در سال های اخیر توانستند زندگی مردم را با تغییراتی همراه کنند.

مشاغل مختلفی که از طریق شبکه های اجتماعی ایجاد شد و یا سرویس های خبری که در حال حاضر از روزنامه و رسانه های چاپی به رسانه های دیجیتال کوچ کردند و موارد زیادی که در نسل دوم اینترنت بوجود آمد و زندگی مردم را تحت تاثیر قرار داد.

اما در کنار تمام مزایا یک مشکل بزرگ وجود دارد

دسترسی به اطلاعات کاربران توسط شرکت های بزرگ می تواند باعث سوء استفاده شود. تصور کنید شرکتی فیسبوک که با خرید اینستاگرام و واتس اپ مالکیت این اپلیکیشن های پر مخاطب را از آن خود کرد. در واقع فیسبوک مالک اطلاعات چندین میلیون کاربر استفاده کننده از این اپلیکیشن ها است. شما وقتی در اینستاگرام فعالیت می کنید و پست های مورد علاقه خود را مشاهده می کنید در واقع اپلیکیشن متوجه علایق شما می شود. اطلاعاتی که از شما در این اپلیکیشن ها ذخیره می شود می تواند بسیار دقیق  باشد.

شرکت های دیگری مثل یوتیوب نیز از این قاعده مستثنی نیست.

بزرگترین و مهمترین ایراد نسل دوم اینترنت متمرکز بودن آن است. بر همین اساس متخصصان در پی رفع این مشکل در نسل سوم اینترنت بر آمدند.

ویژگی های نسل سوم اینترنت یا وب 3.0 چیست ؟

تا اینجا متوجه شدیم که وب 3 چیست ولی برای اینکه بهتر بتوانیم این مبحث را درک کنیم باید با مهمترین ویژگی های وب 3 آشنا شویم :

تمرکز زدایی «DECENTRALIZATION»

در وب ۳ داده ها تحت مالکیت افراد یا سازمان های خاصی نیست که این ویژگی با استفاده از فناوری های جدیدی مثل بلاکچین ایجاد می شود که در این صورت عملکرد شبکه به صورت همتا به همتا یا P2P خواهد شد.

برنامه‌های غیرمتمرکز «DAPPS»

دی اپس یا DApps مخفف عبارت Decentralized Applications است که در فارسی در لغت به معنی برنامه های غیر متمرکز می باشد. در وب ۲ اپلیکیشن ها بر روی سرور های متمرکز ارائه می شدند اما در نسل سوم اینترنت اطلاعات و پایگاه داده در یک جا متمرکز نیست بلکه تمامی اطلاعات به صورت پراکنده در تمام نودهای شبکه قرار گرفته اند. در واقع تمرکز گریزی نسل سوم اینترنت دنیای اپلیکیشن ها را نیز در بر میگیرد. این امر با استفاده از مفهوم قراراداد های هوشمند امکان پذیر است. اگر در این مورد اطلاعاتی ندارید حتما مقاله قرارداد هوشمند چیست را ببینید.

هوش مصنوعی «ARTIFICIAL INTELLIGENCE»

هوش مصنوعی، همان‌طور که از نام آن هم مشخص است به هوشی اشاره دارد که به غیر از انسان، دیگر مفاهیم موجود در دنیای ما نیز می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. به طوری‌که یک شیء نیز می‌تواند مجهز به هوشی برای درک محیط اطراف خود باشد. هوش مصنوعی کمک می‌کند تا انسان بتواند به شکل بهتری با محیط اطراف و امکاناتی که در دسترس دارد، ارتباط گرفته و بیشتر و بهتر از آن‌ها استفاده کند. اگرچه هم‌اینک نیز نمونه‌های بسیار از هوش مصنوعی در دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرند، مانند بازی‌‌ها، شبکه‌های کامپیوتری، صنعت خودروسازی و ربات‌ها، اما نیاز به توسعه این امر در وب ۳ بیشتر از هر زمان و مکان دیگر احساس می‌شود!

اینترنت اشیاء «INTERNET OF THINGS»

اینترنت اشیاء یک پارادایم جدید است که به حضور فراگیر انواع اشیاء در زندگی انسان مربوط می‌شود. حالا اینترنت اشیاء می‌تواند کمک کند تا تمام این وسایل و اشیاء با دسترسی به شبکه جهانی بتوانند به شیوه کارآمدتری مورد استفاده قرار بگیرند. سنسورها، محرک‌ها، تلفن‌های همراه هوشمند، ارتباطات بی‌سیم و… از جمله مفاهیم کلیدی برای ایجاد این اکوسیستم هستند. مفهوم اینترنت اشیاء از سال ۱۹۹۹ توسط شخصی به نام کوین اشتون «Kevin Ashton» که یک مبتکر و متخصص سنسور انگلیسی بود، مطرح شد؛ اما تحقق آن به زیرساخت‌های مدرن نیاز داشت که وب ۳ امکان گسترش و تحقق آن را نیز فراهم کرده است.

ادامه دارد . . . ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌