دیفای (Defi) چیست ؟

سلام دوستان سالیدیتی کد ! در مقاله امروز قصد داریم تا با مفهوم دیفای (DeFi) بیشتر آشنا شویم و پاسخ سوال دیفای چیست را بدهیم. دیفای در لغت برگرفته از عبارت Decentralized Finance است که به معنی امور مالی غیر متمرکز می باشد. این اصطلاح برای انواع برنامه های مالی که بر بستر بلاکچین هستند و با توجه به غیر متمرکز بودن، واسطه ها را حذف کرده اند بکار می رود. در مقاله های مختلفی در مورد انواع بلاکچین، سالیدیتی و برنامه های غیر متمرکز صحبت کرده ایم که پیشنهاد می کنیم حتما از آن مقاله ها هم دیدن کنید ولی به طور کلی مفهوم غیر متمرکز بودن به معنی این است که مالکیت یا کنترل به هیچ وجه در دسترس فرد یا سازمان خاصی نیست و در یک کلمه متمرکز نیست. دیفای از بلاکچین، فناوری پشت ارز دیجیتال بیت کوین الهام گرفته شده است که به چندین نهاد امکان می‌دهد تا نسخه‌ای از تاریخچه معاملات را نگه دارند، به این معنی که تراکنشات دیگر توسط یک منبع مرکزی کنترل نمی‌شود. این موضوع مهمی است؛ زیرا سیستم‌های متمرکز و مراکز کنترل انسانی می‌توانند سرعت و پیچیدگی معاملات را محدود کنند؛ در حالی که کاربران کنترل مستقیم کمتری بر پول خود دارند. دیفای منحصر به فرد است، زیرا کاربرد بلاکچین را از انتقال ارزش ساده به موارد استفاده مالی پیچیده‌تر گسترش می‌دهد.

تفاوت پرداخت سنتی با ارز دیجیتال

فرض کنید در مغازه ای قصد دارید تا با کارت بانکی خود خرید کنید. در این معامله در واقع بانک به عنوان واسط بین شما و مغازه و با داشتن دسترسی کامل به حساب شما، مبلغی را از حساب شما برداشت و به حساب مغازه دار واریز می کند. در روش سنتی کنترل کامل حساب شما در دست بانک، سازمان ها و یا افراد خاصی است ولی در پرداخت با ارز های دیجیتال واسط ها از این سیستم حذف می شوند.

یکی از مهمترین مزایای دیفای حذف واسطه ها است. واسطه هایی که در تمامی برنامه های مالی در حال حاضر نقش دارند، برنامه هایی مثل وام، بیمه، سرمایه گذاری های جمعی، شرط بندی ها و . . .

برنامه های دیفای بر بستر اتریوم

در حال حاضر بسیاری از برنامه های دیفای ( DeFi )با تکیه بر اتریوم ( Ethereum ) ساخته شده اند. اتریوم با توجه به بستری که برای قراردادهای هوشمند دارد انعطاف پذیری بیشتری دارد. به علاوه اینکه زبان های برنامه نویسی مانند سالیدیتی‌ ( solidity ) اختصاصا برای ایجاد و استقرار قرارداد های هوشمند طراحی شده است. اگر با سالیدیتی آشنایی ندارید حتما مقاله سالیدیتی چیست را بخوانید تا با مفهوم این زبان برنامه نویسی محبوب بیشتر آشنا شوید. فرض کنید شما باید در ازای انجام کاری به ۲۰۰ نفر از پیمانکاران خود مبلغی را پرداخت کنید. این کار در روش سنتی می تواند با مشکلاتی همراه باشد و شما باید به حسابدار و یا افرادی که باید مراحل انجام کار توسط پیمانکاران را تایید کنند اعتماد کنید ولی با استفاده از قرارداد هوشمند اینکار بدون واسطه و به صورت خودکار انجام می شود فقط کافیست در قرارداد هوشمند تعریف کنید که به ازای انجام چه میزان از کار چه مبلغی به کدام حساب واریز شود. البته باید بتوان کار انجام شده را به صورت دیجیتال ارزیابی کرد.

در ادامه به بررسی چند کاربرد دیفای DeFi می پردازیم :

کاربردهای دیفای چیست؟

با توجه به ماهیت دیفای می توان کاربرد های زیادی را برای آن تصور کرد که قطعا در آینده ای بسیار نزدیک شاهد آن ها خواهیم بود همانطور که در لحظه نگارش این مقاله نیز برنامه های خوبی اجرا شده اند.

استقراض و وام‌دهی

یکی از محبوب ترین پلتفرم هایی که بر بستر دیفای ( DeFi ) ایجاد شده است پلتفرم وام دهی است این پلتفرم ها مزیت های بسیار زیادی نسبت به سیستم های اعتباری فعلی دارند.

امکان استفاده از دارایی های دیجیتال به عنوان وثیقه ، انجام سریع و بدون دردسر مراحل و عدم نیاز به ضامن از جمله مزیت های سیستم وام دهی بر بستر دیفای است.

از آنجایی که پروتکل‌های وام‌دهی بر بستر بلاک چین‌های عمومی پیاده‌سازی می‌شوند، تمام اعتماد لازم از طریق کلید‌های دیجیتالی تامین شده و نیازی به ارائه مدارک خاصی برای تامین اعتماد نیست. به سبب استفاده از بلاک چین، خطرات مرتبط با افراد درگیر در یک قرارداد برای وام‌دهی و یا استقراض کاهش می‌یابد. از طرفی، پروسه‌های مرتبط با این موضوع سریع‌تر، ارزان‌تر و در دسترس افراد بیشتری خواهد بود.

خدمات بانکی پولی

از آنجایی که طبق تعریف، برنامه‌های اکوسیستم DeFi در دسته سرویس‌های مالی قرار می‌گیرند، خدمات بانکی و پولی می‌تواند یکی از زمینه‌های کاربردی برای این برنامه‌ها باشد. این خدمات شامل صدور استیبل کوین‌ها – Stablecoins، رهن و بیمه است.

صنعت بلاک چین در مرحله بلوغ است و نیاز مبرمی به وجود ارزهای باثبات دارد. این ارزها معمولا به صورت یک به یک توسط دارایی‌های دنیای واقعی پشتیبانی می‌شوند. از آنجایی که قیمت ارزهای دیجیتال نوسان بسیار بالایی دارد، استیبل کوین‌های دیجیتالی می‌توانند به عنوان پول نقد دیجیتال روزمره استفاده شوند؛ پولی که هیچ نهاد متمرکزی بر آن نظارت ندارد و خب این مزیت می تواند مشکلات زیادی را در اقتصاد بر طرف کند.

مارکت‌پلیس (Market Place) غیر متمرکز

این دسته از برنامه‌ها می‌توانند برای ارزیابی چالش‌برانگیز باشند، چراکه این بخش از دیفای پتانسیل بسیار بالایی برای نوآوری در حوزه مالی دارد. صرافی‌ها غیرمتمرکز – DEX را می‌توان حیاتی‌ترین برنامه‌های حوزه امور مالی غیرمتمرکز دانست. این پلتفرم‌ها به کاربران خود اجازه می‌دهند تا دارایی‌های دیجیتال را بدون وجود واسطه برای تامین اعتماد (مانند صرافی‌ها)، مبادله کنند. این معاملات به صورت مستقیم بین کیف ‌پول‌های کابران و از طریق قراردادهای هوشمند انجام می‌شود. بنابراین با استفاده از این صرافی‌ها، نیاز به خرید ارز دیجیتال از طریق صرافی‌های متمرکز مانند بایننس برطرف می‌شود.

ساختار صرافی‌های غیرمتمرکز به گونه‌ایست که کارمزد تراکنش‌ها در آن‌ها، پایین‌تر از صرافی‌های متمرکز است. علاوه بر این، بخاطر پتانسیل این برنامه‌ها، احتمالا شاهد معامله سهام شرکت‌ها در آینده از طریق این صرافی‌ها بین افراد خواهیم بود

سوالات متداول در رابطه با دیفای DeFi‌

چگونه از طریق دیفای درآمد داشته باشم؟

ارزش نهفته در پروژه‌های Ethereum DeFi در حال انفجار است، زیرا طبق گزارشات بسیاری از کاربران درآمد زیادی از این طریق کسب می‌کنند.

همانطور که در بالا ذکر شد، با استفاده از برنامه‌های وام مبتنی بر اتریوم، کاربران می‌توانند با وام دادن پول خود و ایجاد سود از بهره وام‌ها “درآمد منفعل” ایجاد کنند. تولید محصول، که در بالا توضیح داده شد، امکان بازدهی حتی بیشتر، اما با ریسک بیشتر را دارد.

دیفای این امکان را برای کاربران فراهم می‌کند تا از قابلیت وام دهی دیفای استفاده کنند تا دارایی‌های رمزنگاری شده خود را برای تولید بهترین بازده ممکن به کار بگیرند. با این حال، این سیستم‌ها پیچیده هستند و اغلب فاقد شفافیت هستند.

آیا سرمایه‌گذاری در دیفای امن هست؟

نه، پرریسک است. بسیاری بر این باورند که دیفای آینده مالی جهان است و سرمایه گذاری زودهنگام در این فناوری غیر متمرکز می‌تواند به دستاوردهای عظیم منجر شود.

اما تشخیص پروژه‌های خوب از بد برای تازه واردان دشوار است. از و پروژه‌های بد بسیاری نیزوجود داشته است.

با افزایش فعالیت و محبوبیت دیفای تا سال ۲۰۲۰، بسیاری از برنامه‌های دیفای ، مانند YAM meme coin، خراب شده‌اند و سرمایه بازار را از ۶۰ میلیون دلار به ۰ دلار در ۳۵ دقیقه رسانده‌اند. سایر پروژه‌های دیفای از جمله هات داگ و پیتزا نیز به همین سرنوشت دچار شدند و سرمایه گذاران زیادی سرمایه خود از دست دادند.

علاوه بر این، اشکالات دیفای متأسفانه هنوز هم بسیار رایج هستند. قراردادهای هوشمند قدرتمند هستند، اما وقتی قوانین در پروتکل ایجاد می‌شوند، نمی‌توان دیگر تغییراتی در آن‌ها ایجاد نمود، که معمولاً اشکالات را دائمی و در نتیجه ریسک را افزایش می‌دهد.

چه زمانی دیفای ( DeFi ) به سمت عادی شدن بین مردم خواهد رفت؟

در حالی که افراد بیشتری به سمت برنامه‌های دیفای می‌روند، سخت است که بگوییم این اتفاق کی می‌افتد. بیشتر این موارد بستگی به این دارد که چه کسی و چرا آنها را مفید می‌داند.

بسیاری بر این باورند که پروژه‌های مختلف دیفای توانایی تبدیل شدن به Robinhood بعدی را دارند، و با برنامه‌های مالی فراگیرتر و بازتر، انبوهی از کاربران جدید را که به طور سنتی به چنین سیستم عامل‌هایی دسترسی نداشتند را جذب خود می‌کنند.

این فناوری مالی جدید، آزمایشی است و به ویژه از نظر امنیت و مقیاس بدون مشکل نیست.

توسعه دهندگان امیدوارند که در نهایت این مشکلات برطرف شود. اتریوم۲.۰ می‌تواند از طریق یک مفهوم جدید معروف به sharding، نگرانی‌های مربوط به مقیاس را حل کند، روشی برای تقسیم پایگاه داده به قطعات کوچکتر که برای اجرای هر یک از کاربران کنترل بیشتری دارد.

Ethereum 2.0 چگونه روی دیفای تاثیر می‌گذارد؟

Ethereum 2.0 دارو یا درمانی برای همه مشکلات دیفای نیست، اما یک شروع خوب است. پروتکل‌های دیگری مانند Raiden و TrueBit نیز برای حل بیشتر مقیاس‌پذیری اتریوم در دست ساخت هستند.

اگر این راه حل‌ها جای خود را به درستی پیدا کنند، نسخه‌های آزمایشی Ethereum DeFi شانس بیشتری برای تبدیل به محصولات واقعی دارند.